شناسایی پرندگان (تیره چکاوکیان)
بسم الله الرحمن الرحیم
دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک
دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی

گروه : محیط زیست اراک
موضوع : بررسی کلید شناسایی تیره چکاوکیان
ارائه توسط : حسین قاسم خانی
‌چندگونه پرنده در ایران داریم؟
براساس آخرین فهرستی که در مجلات علمی چاپ شده ۵۱۷ گونه پرنده داریم. از این تعداد که متعلق به ۸۰خانواده و ۱۰راسته اند ، حدود ۳۲۰گونه شان در ایران زادآوری می کنند، ۹۰گونه مهاجر زمستانه اند و ۲۴گونه مهاجر عبوری اند. بقیه هم جزو پرندگان کمیاب ، اتفاقی و رها شده از قفس محسوب می شوند. اگر بخواهیم آماری بگوییم حدود ۷۰درصد پرندگان ایران مهاجرند که یا در زمستان وارد ایران می شوند یا در فصل تابستان برای زادآوری به ایران می آیند.
چه تعداد از این پرندگان گونه خاص ایران هستند؟
گونه اندمیک یا بومی انحصاری ، گونه ای است که در هیچ کشور دیگری مشاهده نشود. از این لحاظ ایران تنها یک گونه اندمیک دارد و آن هم گونه زاغ بور است. پرندگان زیادی هستند که خاستگاهشان فلات ایران است ، اما پرنده ایران نیستند؛ مثلا سینه سرخ ایرانی گونه ای است خاص فلات ایران اما جزو گونه های اندمیک ایران محسوب نمی شود.
پرندگان چگونه خود را آماده مهاجرت می کنند؟
پرندگان به خاطر بعد مسافتی که در پیش دارند باید خود را از لحاظ فیزیک بدنی و تغذیه آماده کنند. افزایش تغذیه پیش از مهاجرت منجر به افزایش چربی در بدن آنها می شود که این چربی در طول سفر به عنوان سوخت مورد استفاده قرار می گیرد. غیر از آن ، پرنده قبل از مهاجرت حالت بیقراری دارد. در مورد این رفتار پرنده ، روی گروههایی مثل سار یا سهره کار شده است که طبق مطالعات پرنده در قفس در فصل مهاجرت بیقراری از خود نشان می دهد و سریع تر بال بال می زند و تغذیه اش هم بیشتر می شود. اینها نشان می دهند پرنده به طور غریزی تمایل به مهاجرت دارد.
در حال حاضر کدام گونه های پرندگان در ایران در معرض خطر انقراض قرار گرفته اند؟
تا الان حدود ۲۰مورد پرنده هستند که در خطرند. در ایران ۲ مبحث وجود دارد: یکی گونه هایی که از نظر اتحادیه جهانی حفاظت IUCN جزو گونه های در خطر محسوب می شوند و دیگری گونه هایی که از جانب قوانین سازمان محیط زیست ایران در معرض خطرند؛ مثلا ممکن است گونه پرنده ای در دنیا خیلی وضعش وخیم نباشد، اما در ایران در معرض خطر انقراض باشد. از میان گونه هایی که در معرض خطرند گونه درنای سیبری است.
پرندگان شکاری عمدتا در فهرست IUCN قرار دارند که یا در خطرند یا آسیب پذیر مثل بالابان. پرندگانی مثل خروس کولی شکم سیاه بشدت در معرض خطر و در بعد جهانی نیز در خطر انقراض قرار دارد. پلیکان خاکستری ، کورکور حنایی ، اردک سرسفید و… هم در خطرند.
چه عواملی پرندگان را در ایران در معرض خطر قرار داده است؟
مهمترین مساله ، تخریب زیستگاه است ؛ تخریب زیستگاه از چرای دام مفرط گرفته تا ورود فاضلاب یک مجتمع مسکونی یا کارخانه به داخل یک تالاب. از طرفی بریدن درختان ، بوته کنی و نابود کردن جنگلها همگی باعث می شوند زیستگاهی که مناسب گونه هاست از میان برود. بعلاوه آنقدر تعداد اسلحه و تفنگ های بادی زیاد است که باعث شکار پرندگان و پستانداران می شود.
علت قاچاق کردن پرندگان شکاری چیست؟
کشور ما به دلیل وسعتش فون بسیار خوبی برای پرندگان است. تنوع پرندگان بخصوص پرندگان شکاری خیلی خوب است. به همین دلیل بیشتر این پرندگان شکاری به وسیله شکارچیان بومی گرفته می شوند. معمولا یکی دو ماه که از سن جوجه ها می گذرد آنها را از آشیانه شان برمی دارند یا به دلال هایی در تهران یا شهرهای جنوبی کشور می فروشند. آنها هم این پرندگان را به کشورهای عربی منتقل می کنند. عرب ها از پرندگانی مثل بالابان ، بحری و شاهین برای قوش بازی استفاده می کنند ؛ مثلا با بالابان ، هوبره شکار می کنند. گاهی حتی دیده می شود عرب ها با همین پرندگان دست آموز ایرانی در زیستگاه های ایران مشغول قوش بازی هستند، در حالی که شکار هوبره و دیگر پرندگان ممنوع است ، شکار کردن با پرنده شکاری هم ممنوع است و مهمتر گرفتن یک پرنده شکاری هم ممنوع است. اینها همه ممنوع است ، ولی انجام می شود!
آیا در چند سال اخیر گونه جدیدی از پرندگان در ایران مشاهده شده است؟
بله. برای اضافه کردن گونه ها ۲ قسمت وجود دارد. یکی این که گونه ای برای کشور ایران جدید باشد و دیگری این که به خاطر اطلاعات تاکسونومی و ژنتیکی اسم گونه ای تغییر کند؛ مثلا گونه کاکایی نقره ای به خاطر اطلاعات جدید ژنتیکی که به دست آمد به ۲ گونه کاکایی تقسیم شد. گونه های جدیدی که وارد ایران می شوند هم کم نیستند مثلا سسک چشم سفید هندی که به تازگی کشف شده و نوعی مگس گیر قهوه ای که برای اولین بار در خاورمیانه در ایران رکورد شده است.

متاسفانه ما در ایران خیلی اوقات این مشکل را داریم که شناخت گونه فقط در حد متخصصان است ، یعنی این فقط متخصصان هستند که مثلا یک سسک را از یک سهره تمییز می دهند؛ اما در کشورهای دیگر ما ۲ مبحث در پرنده شناسی داریم ؛ یکی پرنده نگری BIRDWATCHING است ، دیگری اومیتولوژی یا علم پرنده شناسی است.
پرنده نگری در واقع نوعی سرگرمی است که هر کس را می تواند جذب کند. هر کسی که به پرنده ها و دیدن آنها علاقه دارد. وقتی دانش عامه مردم نسبت به موضوعی بالا می رود پیگیری هایشان هم نسبت به آن مساله بیشتر می شود؛ مثلا کشور انگلستان چهار پنج میلیون پرنده نگر دارد. اینها مردم عادی این کشورند اما آنقدر تخصص پیدا کرده اند که براحتی می توانند حتی با شنیدن صدای پرنده ای آن را بشناسند؛ اما در ایران فقط ۲۰ تا ۳۰ نفر هستند که اینها هم در این زمینه متخصص اند.
عجایب پرندگان
هر ساله ۵۰میلیارد پرنده در دنیا مهاجرت می کنند. این رقم شگفت آور، اهمیت و عظمت مهاجرت پرندگان را نشان می دهد. در مهاجرت پرندگان شگفتی ها و عجایب بی شماری وجود دارد که در این مقاله نمی توان به تمامی آنها اشاره کرد، اما شاید بد نباشد بدانید رکورد طولانی ترین مسافت پرواز در مهاجرت را در دنیا معمولا متعلق به پرستوهای دریایی قطبی می دانند. این گونه که از نزدیکی قطب شمال تا نزدیک قطب جنوب پرواز می کند مسافتی حدود ۳۰هزار کیلومتر را طی می کند. برخی گونه ها در اقیانوس آرام ، مثل تلیله و سلیم حدود ۵۰۰۰ تا ۷۰۰۰ کیلومتر را بدون توقف پرواز می کنند. برای چنین فاصله ای این پرندگان باید ۱۰۰ ساعت بی وقفه پرواز کنند.
وقت شناسی دقیق پرندگان را حتی در پرندگان داخل قفس هم می توان دید. پرندگانی که در قفس می مانند هنگام مهاجرت بیقراری می کنند و بال بال می زنند و جالب این که مطالعات دانشمندان روی این پرندگان در قفس نشان داده که حاصلضرب مدت بال زدن پرنده در معدل سرعت پرواز پرنده ، برابر با فاصله مهاجرت پرنده به محلی است که برای زمستان گذرانی می رود. پرندگان جهت مهاجرت خود را بخوبی می دانند. آنها می دانند کی باید مهاجرت خود را شروع کنند، به کجا باید بروند و کی باید بازگردند. بعضی از آنها مجبورند چند شبانه روز بی وقفه پرواز کنند و از جنگل و کوهستان ها و رودها عبور کنند؛ اما همیشه با وجود تمامی این سختی ها و خطرها راه و مسیر خود را می یابند و به مقصد نهایی و درست خود می رسند.می بینیم که شگفتی ها و زیبایی های این موجودات بسیار زیاد و باورنکردنی است.
پس نگذاریم پرنده ها در قفس بمانند یا شکار شوند. آنها باید آزاد باشند و به سفرهای دور و دراز بروند و مردم با مشاهده دسته های آزاد آنها حس آزاد بودن و زنده بودن را دریابند.

شاید بتوان گفت که نزدیک به 225 گونه از پرندگانی که در ایران زادوولد می‌کنند در اصل متعلق به مناطق جغرافیائی دیگر بوده‌اند که در آن مناطق تکامل یافته‌اند و سپس در قسمتهائی از ایران که شرایط محیطی با زیستگاه اصلی آنها مطابقت بیشتری داشته است، گسترش یافته‌اند. بنابراین، نزدیک به 50 گونه از پرندگان‍ی که در دشتها و جنگلهای نسبتاً خنک ناحیه‌ی خزر و آذربایجان یافت می‌شوند، در واقع به مناطق وسیع جنگلی و استپ‌های مرطوب اروپای معتدله و آسیا تعلق دارند که این قسمت از شمال ایران حد جنوبی منطقه‌ی پراکندگی آنها را تشکیل می‌دهد. از بین این‌گونه‌ها می‌توان «کله سبز»، «خروس کولی»، «دارکوب خالدار بزرگ» و «الیکائی» را نام برد.

در حدود 40 گونه‌ی دیگر که در اصل وابسته به جنگلهای پهن‌برگ اروپای معتدله هستند به طور عمده در شمال و غرب ایران، در جنگل‌های نواحی البرز، آذربایجان و زاگروس دیده می‌شوند. از آن جمله می‌توان «کبوتر جنگلی» ، «سار»، «چرخ‌ ریسک سرآبی» و « سهره جنگلی» را ذکر کرد. نزدیک به 30 گونه که مربوط به فون خاص بوته‌‌زارهای گرم منطقه مدیترانه می‌باشند، در غرب ایران به جنگلهای تنک منطقه‌ی خاص بوته‌زارهای گرم منطقه مدیترانه می‌باشند، در غرب‌ ایران به جنگلهای تنک منطقه‌ی زاگروس و دامنه‌های جنوبی کوههای البرز که شرایط محیطی مناسب برای زندگی آنها داشته است، روی آورده‌اند. به عنوان مثال «دارکوب باغی»، «چرخ‌ ریسک سرسیاه» و «زرده پره‌ی رخ زرد» قابل ذکر است. تعداد کمی از گونه‌ها که متعلق به استپ‌های گرم ترکستان و جنوب روسیه هستند فقط در نواحی استپی مشابه در شمال و شمال شرقی ایران یافت می‌شوند، مانند «چکاوک طوقی» و «زرده پره‌‌ی سرسیاه».
کوهستان‌های مرتفع رشته‌ی البرز و تا اندازه‌ای رشته‌ی زاگروس، منطقه زیست تعدادی از گونه‌های کوهستانی است که زادبوم اصلی آنها سلسله کوههای جنوب « اور آسیا» بوده است. در حدود 15 گونه که شامل «هما»، «زاغ نوک زرد»، «دیوار خزک » و «گنجشک برفی» می‌شود، به فون وسیعی تعلق دارند که از جنوب اروپا تا سلسله جبال هیمالیا گسترش دارد. در حالی که معدودی دیگر مانند «دارکوب سبز راه راه» و «سسک نقابدار هیوم » صرفاً مربوط به فون هیمالیا می‌باشند که حد غربی پراکندگی آنها تا ایران را می‌رسد. همچنین چند گونه معدود نظیر «سهره مغولی» که سرزمین اصلی آنها استپ‌های سرد و فلات‌‌های مغولستان و تبت است، فقط در ارتفاعات شمال شرقی ایران که منتهی‌الیه پراکندگی آنها می‌باشد، دیده می‌شوند.

در جنوب ایران گونه‌هائی یافت می‌شود که اصل افریقایی یا هندی داند و حد شمالی پراکندگی آنها به دشت‌های ساحلی و دامنه‌های جنوب زاگروس کشیده می‌شود. دو گونه که منشأ آفریقایی دارند، یکی «کوکوی خالدار» است که فقط تا جنوب غربی زاگروس گسترش دارد و دیگری «حواصیل زرد» می‌باشد که منقطه‌ی پراکندگی آن قسمت اعظم خاک ایران را شامل می‌شود. در حدود 20 گونه که اختصاص به فون آفریقا و فون هندوستان دارند، عموماً در طول کمربند باریکی در سراسر جنوب ایران زندگی می‌کنند که از آن میان « اگرت ساحلی» ، « بادخورک کوچک»، « زنبور خور کوچک» و « سسک‌ دم دراز» را می‌توان اسم برد. نزدیک به 30 گونه دیگر اصولاً هندی هستند که منتهی‌الیه شمال غربی منطقه پراکندگی آنها، گوشه‌ی جنوب شرقی ایران را در بر می‌گیرد. برای مثال می‌توان «حواصیل هندی»، «دال پشت سفید»، « بوچانگا»، «مینا» و «شهدخور» را از این دسته نام برد.

بالاخره، ساحل جنوبی ایران که از نظر جغرافیائی حد شمالی اقیانوس هند را تشکیل می‌دهد، زیستگاه مناسبی برای پرندگان دریاوی ویژه‌ی این دریای گرم فراهم می‌سازد که «کبوتر دریائی کوچک» ، «نوک سرخ دریائی» و «پرستوی دریائی پشت دودی» از آن جمله‌اند.
بین هشتادواندی گونه‌ی باقیمانده، اکثر آنها بیش از حد معول توانائی سازش نشان‌ می‌دهند و پراکندگی وسیعی در منطقه «اور آسیا» دارند ، مانند « دلیجه »، « هدهد»، «چکاوک کاکلی»، «غراب» و «گنجشک معمولی». گرچه این پرندگان صرفاً متعلق به نواحی خشک نیستند ولی قادر بوده‌اند که خود را با شرایط محیطی سخت سازش دهند. در مواردی نیز به محیط انسانی وابستگی پیدا کرده‌اند. در حدود 12 گونه دیگر را می‌توان مربوط به خاورمیانه دانست که از نظر پراکندگی جهانی محدود و متمرکز در این منطقه هستند، از قبیل «سینه‌سرخ ایرانی»، « سسک کوچک» و «صعوه ابرو سفید».

به این مجموعه‌ی متنوع از پرندگانی که در ایران زادوولد می‌کنند، می‌توان حدود 100 گونه دیگر اضافه کرد که یا به صورت مهاجر عبوری دیده می‌شوند یا زمستان را در ایران می‌گذرانند. بعضی از این پرندگان از منطقه‌ی «توندرا»، برخی از منطقه «تائیکا» و جنگلهای پهن برگ اروپای معتدله و غرب آسیا، گروهی از سیبری و بالاخره تعدادی از استپ‌های ماوراء خزر به ایران مهاجرت می‌کنند. بسیاری از آنها سراسر زمستان را در ایران می‌مانند، در حالی که بعضی تا آفریقا و هندوستان پیش‌ می‌روند و زمستان را در آن نواحی سپری می‌کنند.
پرنده‌شناس ایرانی واقعاً خوشبخت است که بدون خارج شدن از کشورش می‌تواند به دیدن جنگلهائی برود که پرندگانی ویژه‌ی اروپای مرکزی را دارد، یا در جنوب پرندگان خاص فون پاکستان و شمال هندوستان را در باتلاقهائی که در آنها حرّا می‌روید مشاهده کند، و نیز قادر است که در استپ‌های وسیع پرندگانی نظیر پرندگان ماوراء خزر را ببیند. در موسم مهاجرت این امکان را دارد که پرندگان مناطق سرد قطبی را در جوار پرندگان بیابانهای سوزان مشاهده کند. این تضاد و تنوع شگفت‌انگیز در فون پرندگان ایران به ندرت در جای دیگری از کره زمین وجود دارد.


تیره چکاوک

پرندگانی هستند خوش آواز با پر و بال رگه‌رگه و قهوه‌ای رنگ که اغلب در حال پرواز می خوانند

روی زمین بیشتر راه می روند و یا می دوند . معمولا ناخن انگشت عقبی پای آنها دراز ،

راست و نوک‌تیز است . اغلب به‌طور دسته‌جمعی دیده می شوند . جز در موارد استثتایی نر و ماده آنها همشکل است . روی زمین آشیانه می سازند . از دانه‌ها ، حشرات و نرم‌تنان تغذیه می کنند .!

چکاوک از پرندگان کمياب و مهاجري است که نسل آن به دليل شکار بي رويه در خطر انقراض قرار گرفته و براي حفظ اين گونه ها نياز به توجه ويژه مردم و مسئولان مرتبط است. چکاوک (قبره) پرندگاني خوش آواز با پر و بال رگه رگه و قهوه اي رنگ هستند که اغلب در حال پرواز آواز مي خوانند، روي زمين بيشتر راه مي روند يا مي دوند و اغلب به طور دسته جمعي ديده مي شوند و جز در موارد استثنايي نر و ماده آنها همشکل است.اين پرنده خوش آواز روي زمين آشيانه مي سازد و از دانه ها، حشرات و نرمتنان تغذيه مي کند.اين پرنده کمياب انواع متعددي از قبيل چکاوک سهره اي، چکاوک سنگلاخ، چکاوک سردم سياه، چکاوک هدهد (ام سالم)، چکاوک پنجه کوتاه، چکاوک هيوم، چکاوک طوقي، چکاوک هندي، چکاوک گندم زار، چکاوک بال سفيد، چکاوک سياه، چکاوک شاخدار، چکاوک کاکلي، چکاوک درختي و چکاوک آسماني دارد. خانواده چکاوک اغلب در نيمکره شرقي زيست مي کنند شايد معروفترين چکاوک، چکاوک آسماني است که در سراسر اروپا و نواحي معتدل آسيا زندگي مي کنند. طول اين پرنده به 18 سانتيمتر مي رسد، پوشش پشتي رنگ پرهايش قهوه اي تيره است، چکاوک آسماني معمولا لانه اش را روي زمين ميان کشتزارهاي باز مي سازد. ممکن است در ساختن لانه از علف، مو و تکه هاي پارچه اي استفاده کند، چکاوک آسماني به واسطه آوازه خوان هنگام پرواز شهرت دارد، مردم اغلب آواز آنها را هنگام پرواز مي شنوند.پس از جفت گيري چکاوک ماده ما بين چهار تا پنج تخم مي گذارد که به رنگ خاکستري با علائم قهوه اي زيتوني است، چکاوک ممکن است در يک فصل دو جوجه پرورش دهد. رئيس اداره حفاظت محيط زيست شهرستان آستارا در اين باره گفت: چکاوک از پرندگان کمياب و مهاجر است که نسل آن به علت شکار در خطر انقراض قرار گرفته است. ساسان اکبري پور افزود: براي حفظ اين گونه کمياب 125 نفر از نوجوانان و جوانان آستاراي با همکاري محيط زيست اين شهرستان از شکار چکاوک جلوگيري مي کنند. وي ادامه داد: براي اين افراد کارت شناسايي صادر شده است و آنان مي توانند ادوات شکارچيان را جمع آوري کنند.وي با اعلام اينکه چکاوک اغلب بر روي خانه ها لانه مي سازد، ياد آور شد: اين پرنده همه ساله با شروع سرما از مناطق سردسير شمالي به مناطق گرمتر مهاجرت مي کند و تاکنون پنج هزار قطعه چکاوک به شهرستان آستارا مهاجرت کرده است.به هر حال در ايران از 517 گونه پرنده، 340 گونه يعني حدود 70 درصدشان مهاجر هستند، از اين تعداد که متعلق به 80 خانواده و 10راسته اند، حدود 320 گونه در ايران زاد آوري مي کنند، 90 گونه مهاجر زمستانه هستند و 24 گونه مهاجر عبوري هستند بقيه نيز جزو پرندگان کمياب، اتفاقي و رها شده از قفس محسوب مي شوند. يک کارشناس ارشد محيط زيست نيز در اين باره گفت: پرند گان در معرض انقراض در ايران به دو صورت است يکي گونه هاي که از نظر اتحاديه جهاني حفاظت IUCN جزو گونه هاي در خطر محسوب مي شوند و ديگري گونه هاي که از جانب قوانين سازمان محيط زيست ايران در معرض خطر هستند.زهره غفاري در پاسخ به سئوالي مبني براي اينکه چه عواملي پرندگان را در ايران در معرض خطر قرار داده است، افزود: در حال حاضر مهمترين علت انقراض و در خطر بودن پرندگان، تخريب زيستگاه هاي اين گونه ها در ايران و جهان است، تالابها و جنگلهاي که در حال نابودي هستند و درختاني که بي رويه قطع مي شوند و با نابودي هر يک آشيانه و آشيانه هاي نيز نابود شده و به فراموشي سپرده مي شوند. وي با اشاره به اينکه ايران به دليل وسعت زياد شرايط بسيار خوبي براي پرندگان است، اظهارداشت: تنوع پرندگان به خصوص پرندگان شکاري خيلي خوب است، به همين دليل بيشتر اين پرندگان شکاري به وسيله شکارچيان بومي گرفته مي شوند، معمولا يکي دو ماه که از سن جوجه ها مي گذرد آنها را از آشيانه شان برمي دارند و به دلالها در تهران يا شهرهاي جنوبي کشور مي فروشند، آنها هم اين پرندگان را به کشورهاي عربي منتقل مي کنند.اين کارشناس ادامه داد: عربها از پرندگاني مثل بالابان، بحري و شاهين براي قوش بازي استفاده مي کنند، مثلا با بالابان، هوبره شکار مي کنند، گاهي حتي ديده مي شود عربها با همين پرندگان دست آموز ايراني در زيستگاه هاي ايران مشغول قوش بازي هستند در حاليکه شکار هوبره و ديگر پرندگان ممنوع است، شکار کردن با پرنده شکاري هم ممنوع است و مهمتر گرفتن يک پرنده شکاري هم ممنوع است، اينها همه ممنوع است اما انجام مي شود.وي در پاسخ به سئوالي مبني براينکه براي حمايت و حفاظت از پرندگان چه بايد کرد، ياد آور شد: متاسفانه در ايران خيلي اوقات شناخت گونه فقط در حد متخصصان است، يعني اين فقط متخصصان هستند که مثلا يک سسک را از يک سهره تميز مي دهند، اما در کشورهاي ديگر دو مبحث در پرنده شناسي دارند يکي پرنده نگري و ديگري اوميتولوژي يا علم پرنده شناسي است.مديرکل محيط زيست استان گيلان نيز گفت: در حال حاضر 14 گونه از پرندگان تالاب انزلي از قبيل عقاب تالابي، عقاب دريايي پالاس، عقاب شاهي، عروس غاز، اردک سرسفيد و اردک بلوطي در معرض خطر انقراض قرار دارند. کامران زلفي نژاد همچنين تعداد گونه هاي حمايت شده را 54گونه عنوان کرد که پليکان سفيد، اردک تاجدار، اردک چشم طلايي، مرگوس کاکلي، بوتيمار کوچک، حواصيل خاکستري و حواصيل ارغواني از آن جمله است. وي ادامه داد: به منظور حفاظت از پرندگان هفت هزار و 240هکتار از کل مساحت 19هزار و 300هکتاري تالاب تحت مديريت اين سازمان قرار دارد. مديرکل محيط زيست گيلان تعداد کل گونه هاي جانوري تالاب را بيش از 260 گونه و تعداد کل گونه هاي گياهي را حدود 230گونه گياهي عنوان کرد. به گفته وي علاوه بر گونه هاي پرنده آبزي و کنارآبزي که بيش از 40 گونه را شامل مي شود، 40 گونه از انواع ماهيان در تالاب شناسايي شده اند. زلفي نژاد ياد آور شد: تالاب بين المللي انزلي با 19هزار و 300هکتار مساحت يکي از زيستگاه هاي مهم پرندگان و محل زمستان گذراني پرندگان مهاجر در جنوب درياي خزر است
چَکاوَک هُدهُدی (نام علمی: Alaemon alaudipes) پرنده‌ای دانه‌خوار و حشره‌خوار با منقاری بلند و خمیده، دشتی و بومی، مخصوصاً در مناطق نیمه‌بیابانی که مملو از درختچه است و تلماسها، و احیاناً در تلماسهای ساحلی، و دره‌های کوهستانی و مناطق باز و سنگلاخی دیده می‌شود. پرنده چکاوک هدهد اندکی از چکاوک بزرگ‌تر است. این پرنده در فصل‌های مختلف در دشت و صحرای کشور قطر زیاد دیده می‌شود. عموماً پرنده‌ای بومی است و تقریباً در سایر مناطق شبه جزیره عربستان وجود دارد.
مشخصات پرندهٔ چکاوک هدهد
طول تقریبی پرندهٔ چکاوک هدهد ۲۰ سانتیمتری است با بدنی نسبتاً لاغر، سطح پشتی چکاوک هدهد به رنگ خاکی مایل به خرمایی با لکه‌های سیاه، باکناره‌های سیاه که شهپرهای آن رفته رفته از وسط به کنار کوتاهتر است. در کنار گردنش لکه‌ای مرکب از رگه‌های سفید وسیاه تو هم است. قسمت زیر بدنش مایل به سفید و پر زیر دمش به رنگ سیاه است. منقاری دراز وکمی خمیده، وطول منقارش ۴ سانتیمتر می‌باشد. بالهایش مانند بالهای هدهد مخطط سیاه وسفیده و پاهایش بلند است. از منقارش برای حفر در زمین برای ایجاد لانه، وکسب غذا استفاده می‌کند.
پرنده نر آوازی کشیده مانند صدای (نای) از خود صادر می‌کند بهدف اینکه توجه پرنده ماده به خود جلب کند. در ارتفاع ۲۰ متری پرواز می‌کند، هنگام پرواز با بالهای باز و کشیده اش حرکاتی آکروباتیک ایجاد می‌کند وبه سرعت از بالای به سوی زمین می‌آید، بالهایش هنگام پرواز به ۴۱ سانتیمتر می‌رسد. در تلماسه‌ها بیشتر دویدن به پرواز ترجیح می‌دهد. پاهای بلندش به وی کمک می‌کند که شکمش به ریگ گرم صحرا نخورد، چون این پرنده در تلماسه می‌دود، وباز می‌ایستد اطراف خودش نگاه می‌کند، و دوباره به دویدن ادامه می‌دهد
موسم تخم گذاری و جفت‌گیری پرنده «چکاوک هدهد » معمولاً از اواخر فصل بهار و اعتدال بهاری آغاز می‌شود و تا اواخر پائیز ادامه دارد. پرنده ماده از ۲ تا ۳ تخم می‌گذارد، مدت یک هفته روی تخمها می‌خوابد سپس جوجه‌ها از تخم بیرون می‌آیند. تا مدت ۴ روز توانایی بینایی ندارند. اگر احساس خطر کرد، ویا عابری به لانه اش نزدیک شد، از لانه بیرون می‌جهد برای حفاظت از لانه وجوجه‌های وبه مسافت کوتاهی جلو آن شخض عابر می‌دود وتوجه عابر به خود جلب می‌کند، وبا این صورت آن را از لانه دور می‌سازد.


نام انگلیسی : Calandra lark
نام فرانسوی : Alouette Calandre
نام علمی: Melanocorypha calandra چکاوک گندم زار



19 سانتی‌متر ؛ با اندازه بزرگ ، جثه پر ، منقار کلفت و زرد رنگ ، و نیم طوق سیاه مشخص در طرفین گردن تشخیص داده می شود . سینه نخودی رنگ آن رگه‌های قهوه‌ای دارد . در پرواز نوک سفید شاهپرهای ثانوی در لبه عقبی بال‌های بزرگ و مثلث شکل آن تشکیل یک حاشیه سفید می دهد و سطح زیرین بال‌هایش خیلی تیره است . کاکل ندارد . چکاوک گندمزار نابالغ بیشتر نخودی رنگ است و لکه‌های گردنی آن خیلی مشخص نیست . پروازش خیلی سبک ، در ارتفاع کم و موجی است .


زیستگاه :

زمین‌های بایر و سنگلاخ ، کشتزارها و استپ‌ها . روی زمین آشیانه می سازد .


پراکندگی :
شمال و شمال غربی و شرقی –غرب جنوب غربی


نام انگلیسی : Bimaculated lark
نام فرانسوی : Alouette calandre orientale
نام علمی : Melanocorypha bimaculata


5/16 سانتی‌متر ؛ ظاهرا شبیه چکاوک گندم‌زار ولی بطور محسوسی از آن کوچکتر است ، سفیدی لبه عقبی بال را ندارد و نوک تمام شاهپرهای دمش سفید است ، بر خلاف چکاوک گندم‌زار که فقط کناره‌های دمش سفید می باشد و لکه های سیاه کنار گردنش نیز مشخص‌تر است که معمولا از به هم پیوستن انها نیم‌طوقی در جلوی گردن تشکیل می شود . سرش بیشتر از چکاوک گندم‌زار کاکلی به‌نظر می آید و سطح زیرین بال‌هایش به تیره‌گی پرنده مزبور نیست . رفتارش شبیه چکاوک گند‌م‌زار است ولی کمتر به صورت گله‌های بزرگ دیده می شود .


زیستگاه :

معمولا ( اما نه همیشه ) در ارتفاع بالاتر از زیستگاه چکاوک گندم‌زار زندگی می کند و کمتر در زمین‌های زراعتی دیده می شود . بیشتر استپ‌ها و دشت‌های خشک با گیاهان کم را ترجیح می دهد .
پراکندگی : وپراکنش:شمال شرق شمال غربی تا انتهای زاگرس دائمی بخشی از مرکز و قسمتی از شرق برای زمستان گذرانی


انگلیسی : White-winged lark
فرانسوی : Alouette leucoptere
نام علمی : Melanocorypha leucoptera چکاوک بال سفید


17 سانتی‌متر ؛ از سایر چکاوک‌ها به وسیله نوار بالی پهن و سفید که تا لبه عقبی بال می رسد و در پرواز کاملا نمایان است ، مشخص می شود . تفاوتش با چکاوک گندم‌زار این است که لکه‌های سیاه روی گردن را ندارد و بال‌هایش باریکتر است . سطح پشتی آن زرد مایل به قهوه‌ای است با رگه‌های تیره‌رنگ . تارک و پوشپرهای بال و دمش دارای رنگ بلوطی است . سطح شکمی و زیر بغل سفید با گلوی نخودی رنگ و سینه کم‌خال دارد . وقتی بالش بسته است ، پر خارجی سفید‌رنگ بلندترین شاهپر نخستین آن دیده می شود .

چکاوک بال سفید ماده ؛ تارک قهوه‌ای رگه‌رگه دارد .


زیستگاه :

به‌طور عمده علفزارهای خشک و مناطق نیمه‌بیابانی .


پراکندگی : فقط در هیرکانی و جنگل های شمالی زمستان گذزرانی


نام انگلیسی : Black Lark
نام فرانسوی : Alouette negre
نام علمی : Melanocoryepha yeltoniensis چکاوک سیاه


19 سانتی‌متر ؛ چکاوک سیاه نر درشت و سیاه‌رنگ است و پرهایش حاشیه خاکی کمرنگ دارد که در زمستان تا حدی سیاهی پرها را کاهش می دهد . منقارش کوتاه ، کلف و زردرنگ است با نوک سیاه .

پرنده ماده خیلی شبیه چکاوک گندمزار ولی کمرنگ‌تر است و لکه‌های سیاه گردن را ندارد . هیچ یک از دو جنس روی بال یا دم ، سفیدی ندارند .


زیستگاه :

در جلگه‌های علفزار و بوته‌زار ، اغلب نزدیک آب ، و همچنین در بیابان دیده می شود .


پراکندگی : بجز هیرکانی در تمام ایران وجود دارد



نام انگلیسی : Bar-tailed Desert Lark
نام فرانسوی : Ammomane elegante
نام علمی : Ammomanes cinctures سردم سیاه


چطور پیدایش کنیم :

13 سانتی‌متر ؛ چکاوکی کوچک به رنگ نخودی مایل به صورتی یکدست که در قاعده دم روشن‌تر است و یک نوار پهن سیاه در نزدیکی انتهای دم دارد . تارک ، سینه و پشتش یکدست و بدون خط و رگه‌رگه می‌باشد . سبیه چکاوک سنگلاخ ولی کوچکتر از آن است و به وسیله دم تقریبا نارنجی با نوار سیاه انتهایی به اسانی از آن تشخیص داده می شود . از چکاوک سنگلاخ اجتماعی‌تر است و معمولا به صورت گله‌های کوچک دیده می شود .!


زیستگاه :

بیابان‌های سنگلاخ یا ماسه‌ای . گرچه کمتر از چکاوک سنگلاخ ، در مناطق سنگلاخ دیده می‌شود . معمولا از مناطق کوهستانی دوری می کند و شرایط سخت بیابانی را به خوبی تحمل می نماید .


پراکندگی : شرق و مرکز ایران زمستان گذرانی در مرکز
نام انگلیسی : Desert Lark
نام فرانسوی : Ammomane du desert
نام علمی : Ammomanes desertiچکاوک بیابانی سنگلاخ

چکاوک سنگلاخ طولش ۱۵ سانتینتر است. چکاوکی خاکی رنگ وبدون نشانه‌های خاص. باسر کاملاً گرد ورنگ یکدست که از قهوه‌ای خاکی یا قهوه‌ای مایل به خاکستری تا قهوه‌ای مایل به خرمائی کمرنگ متغیر است تشخیص داده می‌شود. رگه‌های بسیار کمرنگ روی سینه اش از فاصله کم نمایان است. دمش فاقد رنگهای سیاه وسفید می‌باشد. کمتر از سایر چکاوکها اجتماعی است و غالباً جفت جفت یا بصورت گروهای کوچک دیده می‌شود. بالهایش کاملاً گرد است. پرواز خاص دارد وبال زدنش توام با تکانهای مخصوصی است.
بیابانهای سنگلاخ ودامنه‌های صخره‌ای کوهستانی را ترجیح می‌دهد واز بیابانهای ماسه‌ای باز دوری می‌جوید
پراکنش : نیمه پایینی ایران مایل به جنوب


نام انگلیسی : Short-toed Lark
نام فرانسوی : Alouette calandrelle
نام علمی Calandrella brachydactyla پنجه کوتاه


14 سانتی‌متر ؛ از چکاوک آسمانی کمرنگ‌تر و خیلی کوچکتر است . سطح پشتی آن نخودی رنگ با رگه‌های تیره و مشخص ، و سطح شکمی آن بدون رگه و به رنگ سفید مایل به نخودی است . در کنار گردن لکه تقریبا سیاهی دارد که اغلب دیدن آن مشکل است . کاکل ندارد ولی تارکش پررنگ است . منقاری کوتاه ، نوک‌تیز و زردرنگ دارد . پرنده نابالغ در طرفین سینه قدری خال خال است . در ارتفاع کم و در مسیر مواجی پرواز می کند .


زیستگاه :

زمین‌های بایر سنگلاخ یا ماسه‌ای ، استپ‌ها و مزارع . روی زمین لانه می سازد .


پراکندگی : زمستان گذرانی میکند بجز مرکز




نام انگلیسی : Short-toed Lark
نام فرانسوی : Alouette calandrelle
نام علمی : Calandrella brachydactyla پنجه کوتاه هیوم

14 سانتی‌متر ؛ از چکاوک آسمانی کمرنگ‌تر و خیلی کوچکتر است . سطح پشتی آن نخودی رنگ با رگه‌های تیره و مشخص ، و سطح شکمی آن بدون رگه و به رنگ سفید مایل به نخودی است . در کنار گردن لکه تقریبا سیاهی دارد که اغلب دیدن آن مشکل است . کاکل ندارد ولی تارکش پررنگ است . منقاری کوتاه ، نوک‌تیز و زردرنگ دارد . پرنده نابالغ در طرفین سینه قدری خال خال است . در ارتفاع کم و در مسیر مواجی پرواز می کند .


زیستگاه :

زمین‌های بایر سنگلاخ یا ماسه‌ای ، استپ‌ها و مزارع . روی زمین لانه می سازد .


پراکندگی :
شمال و به صورت سرگردان در شرق




نام انگلیسی : Short-toed Lark
نام فرانسوی : Alouette calandrelle
نام علمی: Calandrella brachydactyla کوچک


14 سانتی‌متر ؛ از چکاوک آسمانی کمرنگ‌تر و خیلی کوچکتر است . سطح پشتی آن نخودی رنگ با رگه‌های تیره و مشخص ، و سطح شکمی آن بدون رگه و به رنگ سفید مایل به نخودی است . در کنار گردن لکه تقریبا سیاهی دارد که اغلب دیدن آن مشکل است . کاکل ندارد ولی تارکش پررنگ است . منقاری کوتاه ، نوک‌تیز و زردرنگ دارد . پرنده نابالغ در طرفین سینه قدری خال خال است . در ارتفاع کم و در مسیر مواجی پرواز می کند .


زیستگاه :

زمین‌های بایر سنگلاخ یا ماسه‌ای ، استپ‌ها و مزارع . روی زمین لانه می سازد .


همه جای ایران بجز جنوب شرقی




منابع
• دکتر: ، العلوی ، هادی ، «(عالم الطیور والحیوانات) »، دار العودة ، بیروت ، لبنان ، چاپ پنجم سال ۱۹۹۸ میلادی به (عربی).
• عطاءالله، سمیر،. (موسوعة المعلومات العامة) . دار عطاءالله للنشر والتوزیع، بیروت، لبنان، چاپ هشتم، سال انتشار ۱۹۸۴ میلادی به (عربی).
• الفاضل، عبدالله،فاضل. (طیور فی الکویت) . دار الکویت للطباعة والنشر ، الفروانیة، کویت، چاپ اول، سال انتشار ۲۰۰۵ میلادی به (عربی).
• منبع جعبه‌زیست (انگلیسی). ویکی‌پدیا انگلیسی. بازدید در تاریخ ۱۶ نوامبر ۲۰۰۸.

چكاوك (قـبـره) ازجمله پرندگان خوش آواز با پر و بال رگه‌رگه و قهوه‌اي رنگ هستند كه اغلب در حال پرواز آواز مي‌‌خوانند، روي زمين بيشتر راه مي‌‌روند يا مي‌دوند و اغلب به‌طور دسته‌جمعي ديده مي‌شوند و جز در موارد استثنايي نر و ماده آنها هم‌شكل هستند. اين پرنده خوش‌آواز روي زمين آشيانه مي‌سازد و از دانه‌ها، حشرات و نرم‌تنان تغذيه مي‌كند.

اين پرنده كمياب انواع متعددي از قبيل سهره‌‌اي، سنگلاخ، سردم سياه، هدهد (ام سالم)، پنجه كوتاه، هيوم، طوقي، هندي، گندمزار، بال سفيد، سياه، شاخدار، كاكلي، درختي و چكاوك آسماني دارد.

خانواده چكاوك اغلب در نيمكره شرقي زيست مي‌‌كنند. شايد معروف‌ترين چكاوك، چكاوك آسماني است كه در سراسر اروپا و نواحي معتدل آسيا زندگي مي‌‌كند. طول اين پرنده به ۱۸ سانتي‌متر مي‌‌رسد، پوشش پشتي رنگ پرهايش قهوه‌اي تيره ‌است. چكاوك آسماني معمولا لانه‌اش را روي زمين ميان كشتزارهاي باز مي‌‌سازد.

اين پرنده ممكن است در ساختن لانه از علف، مو و تكه‌هاي پارچه‌اي استفاده كند، چكاوك آسماني به آوازه‌ خواندن هنگام پرواز شهرت دارد و مردم اغلب آواز آنها را هنگام پرواز مي‌شنوند.

رنگ مورد علاقه پرنده‌ها

این تحقیق روی خودرو‌های مناطق برایتون، گلاسکو، لیدز، منچستر و بریستول انگلیس انجام شد. گفتنی است نتایج بررسی‌ها نشان داد خودروهای قرمز رنگ با 18‌درصد، آبی 14‌درصد و سیاه 11‌درصد در رده‌های اول تا سوم جلب توجه پرندگان قرار دارند؛ همچنین خودروهای تازه پولیش شده نیز در زمینه جذب پرندگان رکورد‌دار هستند. خودروهای خاکستری و نقره‌ای با سه درصد نیز جزو رنگ‌های غیرجذاب برای پرنده‌ها بودند.

http://www.hamshahrionline.ir/details/174905

براساس فهرست سرخ IUCN در سال ۲۰۰۸ تعداد ۱۲۱۳ گونه مهره دار در در مرز بحرانی انقراض، ۱۹۳۸ گونه  مهره دار در خطر انقراض، ۲۶۹۰ گونه آسیب پذیر، ۱۷۹۷ کونه در معرض تهدید و ۳۵۹ گونه منقرض شده اند.در این میان و با توجه به طبقه بندی گونه ها در فهرست سرخ IUCN بر آن شدم تا مقایسه ای بین گونه های مهره دار ایران  براساس فهرست سرخ طبقه بندی شده اند و سه کشور همسایه عراق، افغانستان و ترکیه  انجام دهم که در اینجا نتایج را می توان مشاهده کرد. براساس نمودار قرصی شکل (نمودار،۱) می توان مشاهده نمود که ۶ گونه در مرز بحرانی انقراض، ۱۹ گونه در خطر انقراض، ۳۵ گونه آسیب پذیر و ۴۰ گونه در شرف تهدید هستند.

نمودار ۱. تعداد مهره داران ایران در چهار رده حفاظتی فهرست سرخ در سال ۲۰۰۸

در بین همسیاگان ایران می توان مشاهده نمود که ترکیه بیشترین گونه های در مرز بحرانی انقراض و در خطر انقراض را دارد و در این  رده متاسفانه کشورمان پس از ترکیه قرار گرفته است و در سه رده باقیمانده یعنی گونه های آسیب پذیر، در شرف تهدید و منقرض شده در رتبه اول قرار دارد (نمودار ۲).

نمودار ۲. مقایسه ایران و سه کشور همسایه از لحاظ مهره داران دسته بندی شده در برخی رده های فهرست سرخ

دو کشور عراق و افغانستان گرچه با توجه به شرایط سیاسی  حاکم بر این دو کشور شاید بررسی ها جامعی در مورد گونه های جانوری انجام نشده در نتیجه این آمار به شکلی دقیق نمی تواند موقعیت این دو همسایه را نسبت به ایران نشان دهد اما با این حال با توجه به نا امنی ها و مشکلات این کشورها جالب است که گونه های مهره دار آنها در تمامی رده ها نسبت به ایران کمتر بوده و یا به عبارت دیگر قابل مقایسه نیستند.

هر گونه استفاده از مطالب این تارنما (وبلاگ) منوط به ذکر منبع می باشد . لطفا امانت دار باشید .

http://mohitesabs.blogsky.com/category/cat-27/

آبان ماه در خرم آباد ؛
نخستين همايش ملي حقوق محيط زيست و منابع طبيعي زاگرس برگزار مي شود

«نخستين همايش ملي حقوق محيط زيست و منابع طبيعي زاگرس» با همت اداره كل مديريت بحران استانداري لرستان و شوراي هماهنگي تشكلهاي حامي محيط زيست خرم آباد 25 آبان ماه سال جاري با هدف بررسي همه جانبه مشكلات محيط زيست و منابع طبيعي زاگرس از منظر حقوقي در شهر خرم آباد برگزار خواهد شد.

به گزارش سبزپرس، اولين همايش ملي حقوق محيط زيست و منابع طبيعي زاگرس فرصتي براي دانشمندان، حقوقدانان، اساتيد و دانشجويان دانشگاه هاي سراسر كشور است كه در زمينه چالش هاي پيش روي مباحث حقوقي حمايت و حفاظت از داشته هاي طبيعي استان هاي زاگرس نشين با ارائه راهكارهاي علمي و عملي گامي مفيد و موثر در جهت بهبود شرايط زيست محيطي زاگرس بر دارند.

در معرفي اين همايش اينگونه آمده است كه «زاگرس راهبردي ترين سيستم كوهستاني كشور عزيزمان ايران است زيرا از لحاظ داشته هاي گياهي و جانوري يكي از غني ترين زيستگاه هاي كره زمين به شمار آمده كه با داشتن پوشش جنگلي بسيار مناسب نزديك به چهل درصد از منابع آب شيرين ايران را تامين كرده و از سوي ديگر از بروز خساراتي همچون سيل و خشكسالي جلوگيري به عمل مي آورد.»

در ادامه معرفي و ضرورت برگزاري اين همايش اينگونه آمده است كه زاگرس سرزمين بلوط و سنجاب ايراني است؛ گونه هايي كه در تداوم حيات اين كهن ديار نقشهاي بسيار پر رنگي داشته تا اين اكوسيستم را بيش از پيش ارزشمند نمايند؛ وجود شش ميليون هكتار جنگل بستري بسيار مناسب براي تمامي زيستمندان زاگرس به شمار آمده و به همين دليل حفاظت و حراست از اين داشته هاي طبيعي همت همگاني ما را طلب مي كند؛ در همين راستا برگزاري نخستين همايش ملي حقوق محيط زيست و منابع طبيعي زاگرس لازم و ضروري به نظر رسيد تا بدين وسيله اسباب حفاظت از سرزمين زاگرس بيش از پيش فراهم شود.

كميته علمي اين همايش در نظر دارد در قالب دو محور كلي «ابعاد حقوقي» و «محيط زيست» مقالات برجسته را معرفي کند كه علاقه مندان مي توانند چارچوب محورهاي كه در زير آمده است مقالات خود را به دبيرخانه همايش ارسال کنند؛

 

محور ابعاد حقوقي؛

ـ بررسي ابعاد حقوقي تخريب محيط زيست و منابع طبيعي

ـ بررسي جايگاه حقوقي در مديريت محيط زيست و منابع طبيعي

ـ بررسي ابعاد حقوقي ذغالگيري در زاگرس

ـ بررسي ابعاد حقوقي برخورد با متخلفين تخريب محيط زيست و منابع طبيعي

محور محيط زيست ؛

- تنوع زيستي زاگرس،راهكارها و مخاطرات پيش رو

ـ مديريت زباله و نخاله هاي ساختماني

ـ بررسي خطوط انتقال نيرو و تاثير آلودگي نفتي بر محيط زيست زاگرس

- ضرورت حفاظت از گونه هاي آندميك زاگرس

ـ صنايع آلاينده و مديريت فاضلاب

- تاثير برداشت هاي غير اصولي بر روي منابع طبيعي زاگرس

ـ اثرات آلودگي « آب،خاك و هوا » بر جوامع انساني زاگرس

ـ نقش سازمان هاي مردم نهاد حامي محيط زيست در حفظ محيط زيست زاگرس و آموزش جوامع محلي

دبيرخانه اين همايش از تمامي انديشمندان، دانشمندان،حقوقدانان،اعضا هيات علمي و  دانشجوياني كه در زمينه هاي مرتبط با ابعاد حقوقي محيط زيست و منابع طبيعي فعاليت مي كنند، دعوت به عمل آورده تا با شركت در اين همايش به هرچه پر بارتر شدن آن كمك کنند.

علاقه مندان جهت كسب اطلاعات بيشتر مي توانند به وب سایت اين همايش مراجعه کنند.

 

zagross_law_poster_908657001.jpg << دانلود فايل الصاقي

تصاویر شکار یک گنجشک توسط قورباغه

j

نخستین همایش حقوق محیط زیست و منابع طبیعی زاگرس 25 آبان برگزار می شود؛
دکتر مجید مخدوم به خرم آباد می رود/ تمدید مهلت ارسال مقالات به همایش
 

: نخستین همایش حقوق محیط زیست و منابع طبیعی زاگرس روز 25 آبان ماه برگزار خواهد شد و سخنران کلیدی این همایش، «دکتر مجید مخدوم» استاد نامدار مدیریت و ارزیابی محیط زیست خواهد بود.

به گزارش سبزپرس، برگزار کنندگان این همایش پیش از این اعلام کرده بودند که اول آبان ماه (امروز) آخرین مهلت ارسال مقالات به دبیرخانه همایش است، اما این مهلت چهار روز دیگر تمدید شد.
به این ترتیب روز پنجم آبان به عنوان آخرین مهلت ارسال مقاله به این همایش در نظر گرفته شده است. نتایج داوری مقالات نیز روز 15 آبان ماه اعلام خواهد شد.
نخستین همایش حقوق محیط زیست و منابع طبیعی زاگرس، توسط «ستاد مدیریت بحران استانداری لرستان» و «شورای هماهنگی تشکل های حامی محیط زیست خرم آباد» در شهر خرم آباد برگزار خواهد شد.
دبیرخانه این همایش در استان لرستان، شهرستان خرم آباد، خیابان 22 بهمن، انتهای خیابان ولی عصر(عج)، خانه محیط زیست تشکل ها (تلفن 3221776 - 0661) واقع شده است. علاقه مندان جهت شرکت در همایش می توانند مقالات خود را به نشانی دبیرخانه و یا به پست الکترونیک info@zagros-law.com  ارسال کنند.

اخبار مرتبط:

آبان ماه در خرم آباد ؛

نخستين همايش ملي حقوق محيط زيست و منابع طبيعي زاگرس برگزار مي شود

روزانه شاهد کشتار بی رحمانه حیات وحش در اقصی نقاط کشور هستیم بدون اینکه حتی در مورد یکی از این کشتارها پیگیری مجدانه مسئولان محیط زیست و یا اعمال مجازات در خوری برای متخلفان دیده شود.

کشتار بی رحمانه به دست مردم سالهاست که حیات وحش کشور را تهدید می کند به گونه ای که دیگر اکنون اخبار رقت آور از تلفات این موجودات زبان بسته تقریباً هر روز به گوش می رسد.
در همین دو ماه گذشته دو خرس در روستای ولی آباد سیاه بیشه کشته شدند تا خوردن گوشتشان قوای بدنی شکارچی را تقویت کند. یک خرس در مراغه سلاخی شد و خرس دیگری که تنها به قصد خوردن آب به استخر یک باغدار نزدیک شده بود و از بد حادثه در آن افتاده بود، با ضربات سنگینی که باغدار بر پیکر نیمه جان آن فرود آورد از پای درآمد.

در بسیاری نقاط ایران، گرگ هنوز به عنوان دشمن و رقیب شناخته می شود و در صورت مشاهده به فجیع ترین شکل ممکن کشته می شود. جسد حیوان نگون بخت، مشابه آنچه در تصویر مشاهده می کنید، به نوعی در دید قرار می گیرد که زهر چشمی باشد برای سایر همنوعان این حیوان! در برخی مناطق هنوز کله گرگی مرسوم است؛ رسمی که بر اساس آن، هر کس گرگی را بکشد، سر آن را از بدن جدا کرده و به انتهای چوبی بلند می بندد. چوب را چون پرچم پیروزی به دست گرفته و در آبادی های اطراف می چرخد و از رمه داران جایزه می گیرد. معمولا رمه داران به نسبت تعداد گوسفندان گله ای که دارند، مبلغی به شکارگر گرگ به رسم کله گرگی می پردازند.کشتن گرگ ها برای کله گرگی در گذشته ای نه چندان دور شغلی بود ثابت و شکارگر گرگ از این راه امرار معاش می کرد. این روند منجر به انقراض کامل این جانور و یا کاهش شدید جمعیت آن در بسیاری نقاط کشور شده به طوری که دیگر نه خبری از گرگ هست و نه شکارگر گرگ.

اما طی یک هفته گذشته یک پلنگ ایرانی در ارتفاعات منطقه پشتکوه ممسنی فارس با شلیک ۵ گلوله یک مرد روستایی از پا درامد و بعد از کشتار بدنش با تبر قطعه قطعه و لاشه اش به آتش کشیده شد و با گذشت کمتر از سه روزاز این حادثه از گلستان خبر می رسد ماده پلنگ دیگری در کردکوی با طعمه مسموم از پا در آمده است.

مسموم کردن پلنگ ها توسط لاشه گراز در استانهای شمالی هنوز به دلیل اینکه افراد محلی زیادی به اشتباه مسئول کشتار گوسفندهای گله شان را این گونه با ارزش می دانند بسیار رایج است.

برخورد با حیات وحش در کتاب‌های درسی آموزش داده شود

دکتر اسماعیل کهرم در این باره می گوید: آنچه می خواهم ازکسانی که اقدام به از بین بردن این جانوران زیبا می کنند  بپرسم آن‌ است که چگونه آن همه زیبایی را در نگاه‌های این گونه های با شکوه نمی بینند و دست به  کشتار آنها می زنند. این چه تربیتی است و چه فرهنگی که به محض آنکه یک عده جانور را می‌بینند اولین فکری که بر ذهن آنها می‌آید کشتار است. آیا نگاه کردن به این گونه ها آنها را به یاد عظمت دستگاه خلقت نمی‌اندازد؟ چه چیز موجب می‌شود که از آن همه زیبایی با ضربات چوب و چماق، خون، اندام شکسته و زشتی مرگ را خلق کنیم؟
به گفته او، گاه فکر می‌کنم که انرژی و نیروی ما در زمینه آموزش محیط زیست به هدر رفته، شاید نشانه گیری ما از ابتدا اشتباه بوده. اگر شما در خیابانهای تهران ، تبریز، شیراز و… از مردم بپرسید که اهمیت مثلا یوزپلنگ یا گرگ چیست پاسخها دلگرم کننده هستند و به خصوص دانش آموزان و دانشجویان تعاریف خوبی از اهمیت موجودات وحشی ارائه می‌دهند ولی مردمی که مثلا در بافق یزد، کالمند و بهادران و یا پشتکوه فارس زندگی می‌کنند هیچ اطلاعی در مورد اهمیت این جانوران ندارند و چه سهل‌ است که کماکان در باور آنها پلنگ خونخوار است، گرگ درنده‌ و یوز قطعا موجودی است که قبل از آسیب رسانیدن به انسان باید او را کشت. یعنی آنها که باید ارزش جانوران را بدانند هیچ اطلاعی از آن ندارند این یعنی گم کردن هدف.

به اعتقاد کهرم، زمان آن فرا‌رسیده که مطالب مربوط به محیط زیست طبیعی درکتاب‌های درسی گنجانده شود که اگر این طور بود آن چوپان و یا باغدار روستایی حتما آن را خوانده بود.

توسعه بیش از حد مناطق شهری و روستایی و تداخل آنها با قلمرو حیات وحش 

مدیر انجمن دیده بان حقوق حیوانات نیز معتقد است: در مناطق مختلف ایران، به خاطر توسعه بیش از حد مناطق شهری و تداخل این مناطق با قلمرو حیواناتی مانند پلنگ و خرس این جانوران گاهی در اطراف باغات مردم و یا حاشیه شهرها مشاهده می شوند که اغلب مردم نیز به خاطر ترس، جلوگیری از کشتار دامها، استفاده از پوست و یا افتخار کاذب آنها را از بین می برند.
به گفته شهرام شریفی، در برخی مناطق برای نشان دادن عمق نا آگاهی لقب پلنگ به انتهای نام قاتل این حیوان افزوده می شود که علت تمام این رفتارها فقدان آموزش مناسب با جوامع مختلف است.

او در ادامه به کشتار بی رحمانه حیات وحش در ماههای اخیر در اقصی نقاط کشور اشاره می کند: اینها صرفا اخباری است که از طریق منابع محلی منتشر شده است و چه بسا گونه های ارزشمند دیگری نیز با پنهان کاری جانیان و متخلفین از طبیعت حذف شده باشند.

بی اعتنایی مسئولان و ضعف قانونی عامل کشتار حیات وحش

اما دکتر جاوید آل داوود رییس انجمن حمایت از حیوانات معتقد است: اولین گام برای مقابله با چنین فجایعی آن است که مسئولان محیط زیست مسئولیت پیگیری چنین حوادثی را بپذیرند و آمار دقیق بروز این گونه کشتارهای بی رحمانه حیات وحش را اعلام کنند .

به گفته او، در حال حاضر اخبار این حوادث به صورت پراکنده تنها از طریق منابع محلی منتشر می شود و به جرأت می توان گفت از هر ۱۰ کشتارحیات وحش تنها یک مورد علنی می شود.

آل داوود در ادامه می گوید: البته همین مواردی هم که رسانه ای می شود با وجود جریحه دار شدن احساسات مردم به دلیل ضعف قانون اقدام مقتضی صورت نمی گیرد کما اینکه در مورد شکارچیان بی رحم ماده خرس و توله هایش در سمیرم اصفهان علی رغم پیگیریهای فعالان محیط زیست و جنجال های رسانه ای مجازاتی برای آنها در نظر گرفته نشد و در حال حاضر آزاد هستند.

به اعتقاد او، محیط زیست ایران هنوز یک مسئله دست دوم است و با اینکه شعارهای زیادی در خصوص حفظ محیط زیست و حیات وحش داده می شود اما مسئولان محیط زیست در هنگام بروز فجایع زیست محیطی مانند کشتار حیات وحش، تخریب زیستگاهها آلودگی هوا در حاشیه امن هستند.

آموزش متناسب با سواد، فرهنگ و اعتقادات جوامع مختلف ضروری است

آل داود می گوید: جای دوری نمی رویم و خود را با کشور های پیشرفته مقایسه نمی کنیم اما در کشوری مانند هندوستان که همین چند روز پیش مسئولان محیط زیست ما با آنها در خصوص تنوع زیستی تبادل نظر و گفتمان داشته اند چند سال پیش به خاطر اینکه تعداد شیر های منقرض شده این کشور توسط وزیر محیط زیستشان ۱۵ قلاده اعلام شده بود در حالیکه این تعداد ۲۰ قلاده بود برکنار شد!

او با اشاره به نقش آموزش در کاهش بروز این گونه حوادث اضافه می کند: آموزش باید در هر مکانی متناسب با میزان سواد، اعتقادات و آگاهی مردم ارائه شود، ممکن است روش آموزشی که در یک کلاس برای دانشجویان جواب می دهد در یک روستا تأثیری نداشته باشد . همچنین در مناطقی می توان از تأثیری که موعظات ائمه جماعات بر مردم دارد برای آموزش مسائل زیست محیطی استفاده کرد.

از سوی دیگر برخی از کارشناسان محیط زیست عدم بررسی و ارزیابی مناطق حساس زیستی که مناطقی هستند که طبق دستورالعمل کنوانسیونهای جهانی، گونه‌های حساس جانوری و گیاهی را در خود جا داده و یا کریدور حیات وحش محسوب می شوند و طبق قانون سازمان محیط زیست وظیفه دارد آنها را مورد توجه قرار دهد را علت بروز این حوادث می دانند.

بررسی کریدورهای حیات وحش

در حقیقت مناطق حساس زیستی مناطقی هستند که جزو مناطق چهارگانه محیط زیست (پارک ملی، منطقه حفاظت شده، پناهگاه حیات وحش و منطقه شکار ممنوع) محسوب نمی شوند اما در ایران طبق قانون حفاظت از محیط زیست این مناطق در تمامی ایران مورد مطالعه قرار گرفته و در سال ۷۹ مطالعات تمامی کریدورهای حیات وحش و مناطق حساس ایران انجام شده است.
این مطالعه که میلیاردها تومان صرف تهیه آن شده اکنون تنها در کتابخانه های سازمان خاک می خورند در حالی که باید سازمان حفاظت محیط زیست تعریف مشخصی در این باره انجام دهد و بررسی این مطالعات و دخالت در این مناطق جزو تکالیف آن محسوب می شود.

نبود اعتبار و دغدغه حفاظت

اما مدیرکل محیط زیست استان فارس  گفته است: یکی از مهمترین مشکلات ما در حفظ حیات وحش مشکل اعتبارات است به عنوان مثال  جهت آموزش جوامع محلی و فراهم کردن زمینه حفاظت بیشتر از مناطقی همچون  پشتکوه فارس نیازمند دعوت از گروههای مانند انجمن طرح سرزمین ، انجمن پلنگ ایرانی و یا انجمن یوز هستیم که حتی برای تهیه بلیط هواپیما برای آنها با مشکل مواجه می شویم.

به هر حال به نظر می رسد زمان آن فرارسیده است که مسئولان با به کار بستن راهکارهای مناسب از یک سو با آموزش مناسب در راستای ارتقا فرهنگ مردم به ویژه جوامع محلی اقدام کنند و از سوی دیگر ضعف های قانونی برای برخورد و مجازات متخلفان را از بین ببرند تا دیگر شاهد نباشیم خاطیان با مظلوم نمایی به حداقل مجازات محکوم شده ، پس از مدت زمان اندکی ازجنایاتشان، حق بازگشت به طبیعت را داشته باشند، تفنگ به دست بگیرند، بکشند و خاطرات مردانگی شان  را در برخورد با حیات وحش زبان بسته و رهایی از دادگاه و محاکمه برای دیگران تعریف کنند.

اگرچه شاید زمانی که ۲۶ دانش آموز در اردوی دانش آموزی کشته می شوند و بالاترین مقام  مرتبط  در جواب خبرنگارانی که جویای علت حادثه می شوند می گوید بروید از مسئولش بپرسید ، پیگیری علت کشتار حیات وحش کمی عجیب و خنده دار به نظر برسد.

منبع: مهر

كشتار حيات وحش ايران در ميان ضعف آگاهي هاي عمومي همچنان ادامه دارد
يك پلنگ ماده در كردكوي استان گلستان كشته شد
 

مدیر انجمن دیده بان حقوق حیوانات خبر داد: با گذشت کمتر از سه روز، دومین پلنگ ایرانی تلف شد.

به گزارش سبزپرس يه نقل از " مهر" شهرام امیری شریفی گفته:  پس از انتشار خبر قتل فجیع یک عدد پلنگ در پشتکوه ممسنی فارس، از گلستان خبر می رسد ماده پلنگ دیگری در کردکوی تلف شده است.

او در ادامه گفت:  بنا به گفته منابع آگاه، این ماده پلنگ کاملا بالغ بوده و حدود ۶۵ کیلوگرم وزن داشته است. همچنین هیچ گونه اثر گلوله و زخم کشنده روی بدن این گربه با عظمت دیده نشده است.

شریفی با بیان اینکه  مسموم کردن پلنگ ها توسط لاشه گراز در استان های شمالی مرسوم است اظهار داشت:  هنوز افراد محلی زیادی به اشتباه مسوول کشتار  گوسفندهای گله شان را این زیستمند با ارزش می دانند و به احتمال زیاد این پلنگ ازاین طرق تلف شده است.

مدیر انجمن دیده بان حقوق حیوانات اظهار داشت : متاسفانه در برخی منطقه های کشور، با ضعف آگاهی رسانی ارگان های مسوول، مردم هنوز کشتار گروهی رمه را کار پلنگ می دانند و این جانور ارزشمند را با تله های سیمی یا طعمه های مسموم از پای در می آورند.

به اعتقاد وی، در نتیجه کاهش جمعیت این حیوان شکارچی، جمعیت گراز از تعادل خارج می شود و صدمه غیر قابل تصوری به مزارع وارد می شود که محصول آن صدور مجوز کشتار گراز برای میرشکاران است.

شریفی تصریح کرد:  به نظر می رسد بدون آگاهی رسانی صحیح به افراد محلی و اصلاح قوانین شکار و صید، این روند ناقص ادامه خواهد داشت و طبیعت ایران روز به روز زیستمندان با ارزشش را از دست خواهد داد.

محمدی زاده: بیش از 50 یوزپلنگ در ایران زندگی می کنند
جمعیت یوزپلنگ ایرانی کاهش یافت؟!
 

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در یازدهمین اجلاس متعاهدین کنوانسیون تنوع زیستی در کشور هند درباره وضعیت یوزپلنگ ایران از آمار «بیش از 50 یوزپلنگ» استفاده کرد درحالی که پیشتر آمارها بین 70 تا 100 یوزپلنگ اعلام می شد.

به گزارش سبزپرس، «محمد جواد محمدی زاده» که روز چهارشنبه 26 مهرماه در «حیدرآباد» هندوستان و در جریان یازدهمین اجلاس متعاهدین کنوانسیون تنوع زیستی سخنرانی می کرد، درباره وضعیت گربه سانان ایران، با اشاره به انقراض شیر و ببر در کشور گفت: از حدود يك دهه قبل جمعيت يوزپلنگ آسيايي نيز در ايران در خطر انقراض قرار داشت، اما امروز وجود جمعيتي بالغ بر 50 قلاده در ايران گزارش شده كه البته هنوز تا جمعيت پايدار فاصله زيادي دارد، اما براي افزايش اميدواري ما به موفقيت حفاظت از حيات‌وحش كفايت مي كند.

این نخستین بار است که رئیس سازمان حفاظت محیط زیست از جمعیتی کمتر از 70 یوزپلنگ در ایران سخن می گوید.

پیشتر مقامات سازمان حفاظت محیط زیست آمار یوزپلنگ در ایران را بین 70 تا 100 (و بعضاً تا 120) یوزپلنگ اعلام می کردند که به نظر می رسد تغییراتی در این آمار به وجود آمده است.

شنیده های اخیر از معاونت محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست حکایت از آن دارد که طبق آخرین برآوردها، جمعیت یوزپلنگ در ایران نه «حداقل 70» که «حداکثر 70» یوزپلنگ است.
 
سرشماری یوزپلنگ آسیایی برای اولین بار انجام می شود

پس از اظهارات رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، «هومن جوکار» مدیر پروژه بین المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی نیز از برگزاری اولین سرشماری یوزپلنگ آسیایی در ایران با همکاری کارشناسان بین المللی خبر داد.

جوکار گفت: تاكنون برآورد واقعي از جمعيت يوزپلنگ آسيايي صورت نگرفته است و فقط به صورت نظرات كارشناسي جمعيت يوزپلنگ  برآورد شده است.

او بدون اشاره به آمار یا برآوردهای جمعیت در گذشته ياد آور شد: اگر اطلاع دقيقي از جمعيت يوزپلنگ نداشته باشيم، براي حفاظت از گونه نمي توانيم برنامه ريزي دقيقي انجام دهيم.

هومن جوكار با اشاره به پايش ملي يوزپلنگ آسيايي از اواخر پاييز افزود: در حال حاضر 500 عدد دوربين تله اي با اعتباري در حدود 200 ميليون تومان  براي برنامه پايش يوزپلنگ در نظر گرفته شده است .

مدير پروژه حفاظت از يوزپلنگ آسيايي  خاطر نشان كرد : اين برآورد در سه سال متوالي تكرار خواهد شد تا روند افزايش و يا كاهش جمعيت يوزپلنگ مشخص شود.
جوكار در ادامه از همكاري بين المللي ديگري براي شناسايي مسيرهاي عبور يوزپلنگ در زيستگاه پس از آغاز سال نو میلادی خبر داد و گفت: تا پايان سال پروژه راديو تله متري يوزپلنگ انجام خواهد شد.

مدير پروژه حفاظت از يوزپلنگ آسيايي با بيان اينكه كليه تجهيزات مورد نياز اين پروژه با اعتباري در حدود 300 ميليون تومان خريداري شده است، گفت: آگاهي  از مسيرهاي كريدور يوزپلنگ مي تواند درحفاظت يوزپلنگ آسيايي موثر باشد.

وي افزود: اين پروژه يكبار در سال 87 در ايران با همين تيم كارشناسي بين المللي امتحان شد  و اين بار به صورت منسجم با گردن بند هاي ماهواره اي حداقل در دو زيستگاه يوز انجام خواهد شد.

در پروژه ای که در سال 1387 انجام شده بود، دو یوزپلنگ و دو پلنگ ایرانی در استان یزد قلاده گذاری شده بودند که پس از مدتی، لاشه یکی از یوزپلنگ ها که در درگیری با حیوانی دیگر (احتمالاً) کشته شده بود، پیدا شد ولی از سرنوشت یک یوزپلنگ و دو پلنگ دیگر اطلاعاتی به دست نیامد. تنها، قلاده یوزپلنگ دیگر این پروژه به همان صورتی که روی گردن حیوان بسته شده بود، در منطقه پیدا شد و اثری از یوزپلنگ نبود. از آنجا که بعید به نظر می رسید، یوزپلنگ توانسته باشد قلاده را به صورت بسته از گردن خود خارج کند، سرنوشت این یوزپلنگ، در هاله ای از ابهام باقی ماند و با برکناری مدیر وقت پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی در همان سال، دیگر پیگیری خاصی در مورد نتیجه پروژه قلاده گذاری انجام نشد.
 
حل مشکل قرارداد محیطبانان یوزپلنگ

جوكار در ادامه گفت: مشكل قرار داد هاي محيط بانان پروژه يوزپلنگ آسيايي با همت و پيگيري هاي مجدانه ادارات كل حفاظت محيط زيست استانها برطرف شده است و 48 محيط بان اين پروژه با عقد قرارداد كار معين وابسته به پروژه هاي استاني تعيين تكليف شدند.

مدير پروژه يوزپلنگ آسيايي از تلاش براي حفاظت يوزپلنگ در زيستگاه هاي طبيعي آن خبر داد و گفت: براي اين منظور پروژه قصد دارد در كنار ادارات كل حفاظت محيط زيست استانها مشكلات هر زيستگاه را برطرف نمايد.
وي افزود: به دليل مشكلات خاص هر زيستگاه اين كار زمان بر خواهد بود، اما تضمين كننده آينده يوزپلنگ است و اميد زيادتري به حفاظت از آن مي دهد.

جوكار تاكيد كرد: بايد نوع نگاه به همكاري جوامع محلي عوض شود و به سمت مشكلات جوامع محلي معطوف و براي رفع آن نيز اقداماتي انجام شود. با آموزش و رفع مشكلات مردم مي توان حفاظتي بر پايه همكاري جوامع محلي برقرار كرد.
 
طرح مرکز تکثیر یوزپلنگ اجرایی می شود

وي با بيان اينكه تلاش پروژه يوزپلنگ آسيايي حفظ يوزپلنگ در زيستگاه طبيعي آن است، گفت: در نظر است با همكاري مشاور هاي بين المللي طرح ايجاد مركز تكثير يوزپلنگ آسيايي  اجرايي شود

جوكار در ادامه افزود: اين پروژه در گذشته با همكاري UNDP پيگيري مي شد و در حال حاضر مهلت آن به پايان رسيده است  ولي سازمان حفاظت محيط زيست با توجه به اهميت اين گونه قائل است، همچنان بدون اعمال تغييرات  پروژه را ادامه مي دهد و به دنبال تخصيص منابع ملي براي پايداري بيشتر پروژه است.

وي در پايان گفت: بسياري از مطالعات پروژه يوزپلنگ با بنيادهاي علمي بين المللي انجام مي شود و امور حفاظتي و آموزش با تكيه بر استان ها انجام مي شود.

پیش از این، سایت تکثیر یوزپلنگ آسیایی در شرایط نیمه اسارت توسط سازمان حفاظت محیط زیست در پناهگاه حیات وحش «میاندشت» استان خراسان شمالی تاسیس شده بود که از آن زمان تاکنون، یک یوزپلنگ نر موسوم به «کوشکی» در این سایت نگهداری می شود. با این حال هنوز خبری از انجام برنامه ای خاص برای تکثیر یوزپلنگ در این سایت توسط مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست منتشر نشده است.

کد خبر : 91081003

منبع:http://isdle.ir/news/index.php?news=8843

درخت یا انسان؟ مسأله این نیست آقای پرویز کردوانی!

    تازه‌ترین مصاحبه دکتر پرویز کردوانی با روزنامه آرمان مطابق معمول اغلب مصاحبه‌ها و سخنرانی‌هاشان پر از نوازش‌های آنچنانی به فعالان و طرفداران محیط زیست ایران بود و البته آکنده از سوژه‌های جذاب برای موافقین و منتقدین‌شان! از جمله آرزوی ایشان برای احداث جاده به سمت چکادهای البرز، یکی از ناب‌ترین آن سوژه‌ها به شمار می‌آید و نیز طرز تلقی‌شان از ارزش‌های یک درخت؛ آن گونه که عباس محمدی را واداشت تا به استاد پیشنهاد سکوت و تحریم هر نوع مصاحبه‌ای را دهد!

    در همین باره، الهه موسوی؛ خبرنگار باسابقه و سختکوش حوزه محیط زیست ایران، گزارشی را تهیه کرده و در آن نظرات استاد علی یخکشی و نگارنده را در باره‌ی دیدگاه‌های دکتر پرویز کردوانی جویا شده است؛ گزارشی که قضاوت در باره‌ی آن را به شما خواننده فهیم مهار بیابان‌زایی واگذار می‌کنم.

    بیشتر بدانید:

     رد پای پرویز کردوانی در این تارنما

سرهنگ پاسدار قاسم سبز علي در گفت‌وگو با خبرنگار «محيط زيست» خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، در سمنان افزود: بزودي با همکاري سازمان هواپيمايي کشور بالگردهايي با قابليت گشت هوايي و آتش نشاني براي حفاظت از جنگلهاي کشور در اختيار يگان قرار مي‌گيرد. وي افزود: اين هواپيماها که اغلب توپولوف هستند در هر حرکت خود ، حدود 7 هزار ليتر آب را تخليه مي کنند و بنا داريم هم در بحث هلي برد و هم در بحث حريق جنگل‌ها از آنها استفاده کنيم. فرمانده يگان حفاظت سازمان جنگلها، مراتع و آبخيزداري کشور اظهار داشت: قطع درخت و تخريب جنگل در حاشيه جنگل اتفاق نمي‌افتد و بيشتر در اعماق جنگل و مناطق صعب العبور ما شاهد چنين تخلفاتي هستيم و متخلفان سعي مي‌کنند اين تخلفات از قبيل قطع درخت و تخريب جنگل را به اعماق جنگل‌ها که قابل ديد و رؤيت و حضور گشتهاي مراقبتي و نيروهاي يگان حفاظت نيست بکشانند. سبزعلي ادامه داد: عمومأ گزارشات رسيده نيز حاکي از انجام تخلف و قطع درخت و تخريب جنگل در اعماق جنگل‌هاست، فيلم و مستنداتي که در اختيار داريم نيز نشان مي‌دهد که اين افراد تخلفات خود را در مناطقي از جنگل انجام مي‌دهند که حتي آدم به سختي مي‌تواند به آن مناطق برود و پس از قطع درخت، چوب‌ها را با قاطر به مناطق و مکان‌هايي مخصوص که دسترسي به جاده راحت است حمل مي‌کنند. وي تأکيد کرد: استفاده از گشت هوايي براي برخورد با اين گونه تخلفات که در اعماق جنگل رخ مي‌دهد بسيار مناسب خواهد بود. فرمانده يگان حفاظت سازمان جنگلها، مراتع و آبخيزداري کشور تأکيد کرد: در برخورد با متخلفان هيچ گونه اغماض و چشم پوشي نخواهيم داشت و مطمئن باشيد آن چيزي که در راستاي مأموريت يگان حفاظت است انجام خواهد شد و اگر نيروهاي يگان کوچکترين تخلفي را مشاهده کنند به شدت با آن برخورد خواهند کرد.

http://www.iren.ir/Nsite/FullStory/?Id=7834

نسل سنجاب ایرانی از پستانداران خاص به دلیل جمع آوری میوه های بلوط توسط مردم و اسارت بی اندازه این حیوان زیبا توسط شکارچیان برای فروش، به شدت در حال کاهش و انقراض است.

سنجاب ایرانی 25 سانتی متر طول داشته و سر و دم قرمز از مشخصه های بارز این گونه نادر جنگلهای بلوط ایران است، این حیوان که زیستگاه اصلی آن جنگلهای بلوط پیرانشهر و سردشت در آذربایجان غربی بوده از میوه های توت، گردو، بادام، بلوط و جوانه ها و برگ درختان تغذیه می کند.

این حیوان منحصر بفرد جثه ‌ای متوسط با طول 20 تا 24 سانتیمتر و دمی بلند و پشمالو به طول 13 تا 14 سانتیمتر دارد که از نصف طول بدن آن بلندتر است، جنگلهای بلوط زاگرس که معمولا دارای درختان بلند و کهنسال بلوط بوده زیستگاه این حیوانات است، آنها درختان بلند و کهنسال را به درختان کوتاه و پرشاخ و برگ ترجیح می دهد.

دانه های بلوطی که توسط سنجابهای ایرانی جمع آوری و زیر خاک مدفون می شود ارزش بالایی در گسترش و تجدید حیات جنگلهای بلوط غرب کشور دارد.


محل عکس: پارک چیتگر

محمد درویش: در هجدهمین روز از سپتامبر ۲۰۱۲، دانشمندان دپارتمان محیط زیست دانشگاه کالیفرنیا (CE-Cert)، نتایج پژوهشی را منتشر کردند که احتمالاهیچ کس را به اندازه خودشان حیرت زده نکرد! آنها با بررسی سازوکار پختن فست فودهایی چون همبرگر روی کباب پزهای زغالی و تجاری در رستوران های چند شهر ایالت کالیفرنیا، از جمله لس آنجلس، با شگفتی دریافتند: میزان آلایندگی هوا ناشی از پختن یک همبرگر برابر است با مقدار ذرات خطرناکی که از موتور دیزلی یک کامیون ۱۸ چرخ پس از ۱۴۳ مایل رانندگی در یک آزادراه، ایجاد شده و در نیوار (اتمسفر) منتشر می شود.

این در حالی است که سالانه هزاران نفر از ساکنان کلانشهرهای بزرگ در ایران و جهان در اثر آلودگی هوا جان داده یا دچار بیماری های حاد و مزمن می شوند: بیماری هایی که درمان آنها، هزینه های گزافی را بر دولت و شهروندان تحمیل می کند. به دیگر سخن به نظر می رسد، یکی از مهم ترین دلایل افزایش آلودگی هوا در سکونتگاه های انسانی که تاکنون به صورت کامل از ذهن ها مغفول مانده، همانا نحوه تجاری کباب کردن گوشت و زغالی کردن برگر باشد: فرآیندی که عملاهیچ تمهید یا مقررات و شیوه نامه یی برای مهار این پدیده خوفناک و تشدیدکننده آلودگی پیش بینی و تدارک دیده نشده است. از همین رو، اینک گروهی از متخصصان سرگرم بررسی مجدد سازوکار و فرآیند پختن خوراکی های گوشتی، به ویژه به صورت کباب شده هستند: معضلی که شاید در هیچ جا به اندازه ایران که یکی از مشهورترین غذاهای ملی اش چلوکباب باشد، حاد نیست! هست؟

به عبارت دیگر، ستاده های جدید پژوهشگران دانشگاه کالیفرنیا نشان داد که فرآیند تولید مواد غذایی گوشتی در مقایسه با همتایان غذایی گیاهی، خطر جدیدتری افزون بر خطراتی که تاکنون کشف شده بودند هم ممکن است دربرداشته باشند. زیرا همان گونه که چند ماه قبل دانشمندان سوئدی در پژوهشکده بین المللی منابع آب در شهر استکهلم (SIWI) نشان دادند، نه تنها رژیم گوشتخواری می تواند تاراج اندوخته های آب شیرین جهان را شتاب بخشد: نه تنها سبب ساز انتشار ۵۱ درصد از کل گازهای گلخانه یی را فراهم می آورد و نه تنها نرخ فرسایش آبی و بادی و جابه جایی خاک را بیشتر کرده و بر وخامت پدیده یی چون ریزگردها در مناطق آسیب پذیری چون جنوب باختری آسیا می افزاید: بلکه اینک مشخص شده که به طور مستقیم، هر برگر زغالی می تواند بیش از دو برابر یک کامیون ۱۸ چرخ هوا را هم آلوده ساخته و نفس تنگی آدم ها را کامل کند!به دیگر سخن، هر چقدر که پروتیین حیوانی در سبد غذایی مردم، حضوری پررنگ تر داشته باشد، می توان انتظار داشت که منابع آب شیرین هم با تهدید جدی تری روبه رو شوند: شدت آب شدن یخ ها در جنوبگان و شمالگان هم افزایش یابد، فرآیند تغییر اقلیم و جهان گرمایی تسریع شود و کابوس خشکسالی بیش از گذشته مردم ساکن در مناطق آسیب پذیری چون نوار ۳۵ درجه عرض شمالی، مثل ایران را جدی تر تهدید کند. و اینها همه در حالی است که می دانیم از منظر شاخص های سلامتی و بدون توجه به معیارهای اخلاق در محیط زیست هم، حذف برگرهای زغالی و دیگر فست فودها از رژیم غذایی، به مراتب بر کیفیت زندگی، کاهش خدمات درمانی و افزایش طول عمر می افزاید.

بنابراین، اینک در شرایطی که مهم ترین و بزرگ ترین رویشگاه جنگلی کشور در باختر وطن موسوم به زاگرس با بدترین شرایط بوم شناختی اش روبه روست: در شرایطی که حدود ۳۰ درصد از گستره شش میلیون هکتاری آن با خطر خشکیدگی مواجه شده: در شرایطی که همچنان هزاران هکتار از این رویشگاه ها طعمه کوره های زغال می شود تا حرارتی متبوع برای به سیخ کشیدن گوشت حیوانات بیگناه را فراهم کند و در شرایطی که شمارش معکوس برای خشک شدن اندک تالاب های موجود در این منطقه مانند گندمان هم به صدا درآمده است: آیا بهتر و سزاوارانه تر نیست که بکوشیم تا مصرف گوشت، به ویژه گوشت قرمز را اگر نمی توانیم قطع کنیم، دست کم به کمینه برسانیم یا حداقل، کباب کردن گوشت را متوقف سازیم؟

**  روزنامه اعتماد، شماره ۲۵۲۳ به تاریخ ۲۹ / ۷ / ۹۱، صفحه ۱ (صفحه اول)

از همین قلم می توانید بخوانید:

نگرانی از دراز شدن پای پروانه

یوزپلنگ ایرانی ؛ کیست که بگوید: نداریم!؟

زلزله و لزوم توجه به بازسازی زادبوم

جنبش عدم تعهد و پیدایش قاره هفتم

http://zistboom.com/8082/

معاون رییس جمهوری و رییس سازمان محیط زیست جمهوری اسلامی ایران با وزیر محیط زیست و جنگل های هند در حیدر آباد مرکز ایالت اوتارپرادش این کشور دیدار کرد.

به گزارش زیست بوم و به نقل از ایرنا،ˈمحمد جواد محمدی زاده ˈ در حاشیه سفر سه روزه برای یازدهمین نشست وزرای کشورهای عضو کنوانسیون تنوع زیستی درهند،روز شنبه با خانم ˈجایانتی ناتراجانˈ همتای هندی خود دیدار و گفت و گو کرد.

در این دیدار چارچوب همکاری های زیست محیطی سازمان مذکور و وزارت محیط زیست و جنگل های هند مورد توافق قرار گرفت.

حفاظت از محیط زیست دریایی،مدیریت مناطق ساحلی، زیست بومهای طبیعی بکر، مدیریت حیات وحش، حفاظت از گونه های مهاجر، تبادل تجربه در تکثیر گونه های درمعرض خطر و مطالعات ژنتیکی گونه های گیاهی و جانوری محور همکاری های توافق شده دو کشور را تشکیل می دهد.

از دیگر محورها می توان به ارزیابی بوم شناختی محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی، احیاء زیستگاه های تخریب شده، همکاری برای مدیریت و توسعه ذخیره‌گاههای زیستی،توسعه فعالیتهای طبیعت گردی سازگار با طبیعت در مناطق حفاظت شده و همکاری های علمی ـ آموزشی برای برگزاری دوره های مشترک آموزشی و کارگاه های آموزشی اشاره کرد.
طرفین در خصوص بازیافت تجهیزات الکترونیکی مستعمل، مدیریت مواد زاید جامد، دفع ،بازیافت و تصفیه ضایعات صنعتی،استفاده از منابع انرژیهای تجدید پذیر ، حفظ کیفیت و مدیریت یکپارچه حوضه رودخانه ها،تبادل تجربیات و همکاری درزمینه مسایل زیست محیطی بین المللی ،کنترل و پایش بر آلودگی هوا نیز بحث و تبادل نظر کردند.

نشست سازمان ملل متحد در خصوص تنوع زیستی از ۱۷ مهر به مدت ۱۲ روز به صورت جلسات کارشناسی و نیز با حضور وزرا و روسای سازمان های محیط زیست کشورها درحیدر آباد هند برگزار شد.

نمایندگان ۱۶۰ کشور شرکت کننده در این همایش با تمرکز بر۲۰ هدف، درباره برنامه های راهبردی تنوع زیستی تا افق سال ۲۰۲۰ گفت و گو کردند.

کروکودیل ها در آب های کم عمق شکارچیان بی رحم و قدرتمند هستند، اما یک عکاس ۴۵ ساله اهل چک تصاویر بی نظیری را از حمله اسب های آبی به یک کروکودیل ثبت کرده است که در نوع خود حیرت انگیزند. اسب های آبی که فک های بسیار قدرتمندی دارند وقتی حضور یک کروکودیل مزاحم در زیستگاه خود را حس کردند به او حمله کردند و باعث مرگش شدند!

* برای دیدن عکس ها در اندازه بزرگتر روی آن کلیک کنید.

http://zistboom.com/8035/

اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) در بیانیه جدیدی تاکید کرد: با وجود پیشرفت‌های مطلوب و امید بخشی که تاکنون در زمینه کاهش بحران «فقدان تنوع زیستی» حاصل شده اما تلاش‌ها در جهت حفاظت از طبیعت و نجات سیاره زمین بازهم باید گسترش پیدا کند.

به گزارش زیست بوم به نقل از ایسنا در این بیانیه تاکید شد که برای دستیابی به اهداف سازمان ملل در زمینه حفاظت و گسترش تنوع زیستی تا سال ۲۰۲۰ میلادی و نجات کل حیات بر روی زمین، تلاش‌های جدی‌تر و وسیع‌تر در زمینه حفاظت از طبیعت مورد نیاز است.

کنفرانس تنوع زیستی سازمان در «حیدرآباد» هند به پایان رسید و در طول این اجلاس بزرگ بر ضرورت مدیریت بیشتر و بهتر سرمایه‌ها به منظور دستیابی به اهداف ۲۰۲۰ سازمان ملل تاکید شد اما ظاهرا کشورهای حاضر در خصوص نیازهای بودجه‌ای دقیق برای اطمینان از اجرای موفق برنامه‌های مدیریتی خود به نتیجه مطلوب نرسیدند.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت، دبیر کل این اتحادیه خاطر نشان ساخت: عدم دستیابی به توافق در زمینه سرمایه گذاری‌های عمومی مورد نیاز برای حفظ تنوع زیستی و نجات طبیعت جهان در واقع تاییدی بر این نکته است که باید به روش‌های ابتکاری و خلاقانه برای دستیابی به حمایت از جانب سایر منابع مالی متوسل شد.

این مقام ارشد IUCN متذکر شد: ظرف دو سال گذشته ما به پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای در این زمینه دست یافته‌ایم اما برای ادامه این روند موفقیت آمیز و پیشگیری از شکست احتمالی به سرمایه گذاری‌های فوری و گسترده‌تر از سوی تمام منابع، نیازمند هستیم.

طبق تازه‌ترین اطلاعات در فهرست قرمز به روز شده IUCN در طول این کنفرانس،‌ از ۶۵ هزار و ۵۱۸ گونه ارائه شده در این فهرست ۲۰ هزار و ۲۱۹ گونه در معرض خطر انقراض‌اند و از جمله آنها ۸۳ درصد از گونه نخل‌های ماداگاسکار هستند که فقدان آنها معاش بسیاری از مردم این منطقه را به طور جدی به خطر می‌اندازد.

http://zistboom.com/8077/

هرساله از بیستم شهریورماه تا پایان آبان ماه که فصل کواخی نام گرفته شده است متخلفین در مناطق ساحلی بخصوص دشت ها، تپه ها ماهورهای مناطق شهرستانهای جاسک، لنگه و پارسیان مبادرت به صید پرندگان ( بومی و مهاجر ) می نمایند. این پرندگان درمعرض خطرانقراض بوده و هر ساله در فصل پاییز به این منطقه  مهاجرت می کنند که متاسفانه توسط افراد سودجو در مناطق ذکر شده صید شده و برای فروش به  شیوخ حاشیه خلیج فارس قاچاق می شوند.

به گزارش روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط زیست هرمزگان، در این راستا در تاریخ ۲۶ / ۷ / ۱۳۹۱ در شهرستان پارسیان توسط نیروی انتظامی از پاسگاه لاورچاهو این شهرستان از یک دستگاه خودرو سمند (ال- ایکس) تعداد ۴۰ قطعه هوبره و ۱۰بهله پرندگان شکاری در معرض خطر از قبیل بحری ، بالابان و شاهین کشف و ضبط گردید. همچنین در سال جاری تاکنون ۴۱ باب از کوخه های متخلفین تخریب شده و تاکنون جمعاً ۵۶ پرنده کشف و ضبط گردیده است. لازم به ذکراست تاکنون از آغاز فصل ۴ نفر  متخلف دستگیرشده و دو نفر نیز متواری شده اند.

ضرر و زیان وارده تاکنون به محیط زیست بابت هرق طعه هوبره۸۰۰۰۰۰۰ ریال ، بابت هر قطعه دلیجه ۱۶۰۰۰۰۰۰ریال و پرندگان شکاری از نوع بحری و شاهین   120000000ریال می باشد. که جمعاً ۱۶۱۶۰۰۰۰۰۰ریال خسارت تاکنون به محیط زیست  واردشده است .

این گزارش می افزاید در تاریخ ۲۸ / ۷ / ۹۱ تعداد ۳۵ قطعه هوبره و ۹ قطعه پرنده شکاری از نوع بالابان و شاهین که دو روز قبل طی عملیات توسط انتظامی شهرستان پارسیان کشف و ضبط گردیده بودند، پس ازمداوا در دشت های استان آزاد شدند. لازم به ذکر است تعداد این پرندگان عبارت بود از: ۴۰قطعه هوبره و ۱۰ بهله پرنده شکاری که به علت شرایط بد نگهداری متاسفانه تعداد ۵ قطعه هوبره و یک بهله از پرندگان شکاری تلف شدند.

http://zistboom.com/8062/

نسخه شماره 3039 - 1391/07/27 - http://www.mardomsalari.com/Template1/News.aspx?NID=149015

منطقه پشتکوه واقع در ممسنی فارس و در مجاورت استان کهگیلویه و بویراحمد منطقه ای عشایر نشین است که شغل اصلی مردم آنجا دامداری و کشاورزی در زیر اشکوبهای جنگلهای بلوط است. زندگی سخت در مناطق صعب العبور، نبود برنامه های آموزشی از سوی سازمانهای متولی به خصوص سازمان محیط زیست و آموزش و پرورش باعث شده کشتار گونه های جانوری در این مناطق به رویه ای برای مردم بدل شود چرا که گونه های وحشی حیات دامهایشان را تهدید می کنند.

کشتار پلنگها و دیگر گونه های ارزشمند جانوری پیشتر طبق سنن ایرانی همیشه باعث افتخار مردم بوده است که این افتخار ناشی از نبود آگاهی و دانش عمومی در مورد اهمیت حفاظت از گونه های جانوری و گیاهی در مناطق مختلف ایران است. انتشار تصاویر گرفته شده از سوی مردم البته این کشتارها را برای رسانه ها ملموس تر کرده است اما طبق شنیده ها کشتارهای زیادی در مناطق عشایر نشین زاگرسی وجود دارد که از دوربین شهروند خبرنگاران محفوظ مانده است.

دم پلنگ جدا شده و روی هیزم خشکیده انداخته شده است

به گفته معاون پیشین محیط طبیعی سازمان محیط زیست ایران سالانه ۱۰ تا ۱۲ پلنگ در کشور به دلایل متعدد کشته می شوند که عمده این کشتارها در مناطق زاگرس نشین که زیستگاه اصلی پلنگ ایرانی است گزارش شده است.

محمد باقر صدوق جمعیت پلنگ ایران را برابر آمار گروه گربه سانان “IUCN” (اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت) نزدیک به ۹۰۰ قلاده دانسته و گفته است” این آمار بسیار خوبی است اما کشتار پلنگها نشان می دهد این گونه ها در معرض خطر هستند و اصول ایمنی و حفاظتی در موردشان به اجرا درنیامده است.”

همچنین محمد صادق فرهادی نیا عضو انجمن یوزپلنگ ایرانی در باره کشتار پلنگها به قانون می گوید: پلنگ کشته‌شده ماده و تقریبا بالغ بوده که این حقیقت؛ موضوع را بسیار ناگوارتر می‌کند. پلنگها در بیش از صد نقطه از ایران زندگی می کننند و بیش از نیمی از آنها در مناطق حفاظت شده نیست. این گونه هم در زاگرس و هم در کوهستانهای البرز زندگی می کند به این دلیل که منابع آبی بیشتری در این مناطق هست.

به گفته این جانور شناس، مناطق زاگرسی برای زندگی پلنگها منطقه خطرناکی است و کشتار زیادی در این مناطق گزارش شده اما در البرز زندگی آنها امن تر است ولی با این حال هر منطقه ای را هم نمی توان مورد حفاظت قرار داد چرا که مناطق زندگی پلنگها  گاهی در مجاورت زندگی هزار ساله انسانها بوده و امروز حیاتشان به خطر افتاده و نمی توان مردو دام را از منطقه دور کرد.

چشم پلنگ بر اثر ضربات بعد از گلوله از حدقه درامده است

وی با تاکید بر اینکه تاکنون نام منطقه پشتکوه ممسنی را نشنیده است و هرگز مشاهده پلنگ در این منطقه گزارش نشده گفت: مسئله کشتار گونه ها فقط مختص به پلنگ نیست و در مودر یوزپلنگ و دیگر گونه ها هم وضعیت همین است. چون در زیستگاههای کویری مشکلات کمتری برای حفاظت وجود دارد تمام زیستگاه‌های یوز مورد حفاظت واقع شده اند. اما به دلیل تعارضات بالا در مناطق زاگرسی حفاظت کمتر است.

فرهادی نیا با اشاره به اینکه حیوانات وحشی در گشت و گذار روزانه گاهی از مرزها و قلمروی تحت حاکمیت خود خارج می شوند و به دست انسانها کشته می شوند تاکید کرد: ۵۰ هزار هکتار مرز قابل توجهی برای زیستگاه یک پلنگ است اما در ایران این مرز رعایت نمی شود. چون هم دام وجود دارد و هم انسانها در تردد میان این قلمرو هستند. طبیعتا اتفاقاتی که می افتد نیاز به آموزش مردم دارد.

وی تاکید کرد: در هیچ جای ایران تا اکنون هیچ گاه پلنگی انسانی را نکشته است و گزارشی در این باره داده نشده است اما پلنگها گاهی از قلمرو مادری رانده می شوند و یا دام و انسان بی اندازه به آنها نزدیک می شوند و گاهی دست به شکار دام اهلی می زنند و مردم نیز آنها را از بین می برند. با این حال وقتی پلنگ کشته می شود قلمرو برای پلنگ بعدی آماده می شود و این چرخه ادامه دارد.

به گفته این پژوهشگر حیات وحش چند کار باید نجات حیات وحش انجام شود  که مهمترین آنها آگاهی دادن به مردم است و بعد اگر هزینه های وارده از سوی حیات وحش به مردم بالا است خسارت آن از سوی دولت پرداخت شود. اگر مردم بدانند این چرخه حیات با رعایت الزامات زیست محیطی و حفاظت از دامشان روند مساعد تری برای زندگی خودشان است هرگز دست به کشتار پلنگها نمی زنند.

آیا اینان ایرانی اند ؟؟؟

به کدامین گناه کشته شده است؟؟؟